Rehabilitacja po COVID-19
Chorobie wywołanej wirusem (SARS-CoV-2) nadal nie można przypisać konkretnych, powtarzalnych objawów. Są osoby, które COVID-19 przechodzą zupełnie bezobjawowo, są też takie, które mino braku obciążeń chorobami przewlekłymi, lądują pod tlenem czy respiratorem. Niejasność przebiegu choroby stwarza problem w leczeniu jej i w konsekwencji w rehabilitacji po przechorowaniu. Istnieje jednak broszura, stworzona przez WHO, która obszernie tłumaczy w jaki sposób można sobie pomóc. Jest także kilka interesujących badań, na których bazując, opracuję kilka pomysłów może wyglądać rehabilitacja po COVID-19.
Objawy po przebyciu COVID-19
Najczęstszym objawem u ozdrowieńców jest zmęczenie. Samo zmęczenie najczęściej ustępuje po odpoczynku, jednak wydłużające się w czasie znacznie pogarsza jakość życia. Co ciekawe, zmęczenie jakie opisują pacjenci często nie jest tylko zmęczeniem fizycznym ale także psychicznym. Jest to uczucie charakteryzujące się brakiem energii, osłabieniem mięśni, spowolnieniem reakcji i sennością. Kolejnym uporczywym objawem jest zanik węchu i smaku. Utrata węchu może nasilić choroby, które występowały na długo przed COVID-19, typu depresja, zaburzenia funkcji poznawczych. U części osób borykających się z tym objawem widoczne jest również niedożywienie. Kolejnymi objawami mogą być także duszności, problemy z głosem, problemy ze skupieniem uwagi a także z pamięcią oraz logicznym myśleniem.
Rehabilitacja
Jedną ze skutecznych metod rehabilitacji po COVID-19 jest po prostu ruch. Na ten moment nie ma jednoznacznych wytycznych, jak przeprowadzać rehabilitację po przebyciu COVID-19. Na podstawie dostępnej literatury można wywnioskować, że dobrym wstępem do rozpoczęcia rehabilitacji jest wykonanie testów wysiłkowych. Zanim przystąpi się do badania wydolności należy skonsultować swój stan z lekarzem. Testy te polegają na określeniu na podstawie zapisu EKG jaka instensywność wysiłku jest dla danego pacjenta odpowiednia. Na tej podstawie można określić częstotliwość wysiłku (ilość w tygodniu) oraz natężenie (przykładowo ustalenie prędkości i kąta nachylenia na bieżni).
Ciekawą formą rehabilitacji utraty węchu jest trening węchu. Polega on na stymulowaniu różnymi produktami spożywczymi oraz olejkami eterycznymi. Samo wykonanie polega na wąchaniu substancji przez 15s nie wiedząc czym dana substancja jest, następnie wąchaniu jej przez 15-30s znając jej nazwę. Sam taki trening powinien być prowadzony dwa razy dziennie. Za każdym razem osoba wykonująca powinna zaznaczać na skali od 1 do 10 w jakiej intensywności odczuwa zapach.
Kolejnym sposobem rehabilitacji są ćwiczenia oddechowe. Ważne jest żeby nauczyć się oddychać torem dolno-żebrowym, dzięki któremu wyrównuje się ciśnienie w tłoczni brzusznej i zmniejsza dyskomfort pojawiający się podczas duszności. Jeśli nie jesteś przekonany co do poprawności wykonywania ćwiczeń oddechowych, udaj się do fizjoterapeuty, który nauczy Cię prawidłowego toru oddychania.
Przeciwwskazania do rehabilitacji po COVID-19
Kiedy zauważysz u siebie niepokojące obawy typu: nudności lub złe samopoczucie, zawroty głowy lub uczucie omdlenia, ciężka duszność, wrażenie dusznego, parnego powietrza lub pocenie się, ucisk w klatce piersiowej, nasilenie dolegliwości bólowych – Natychmiast przerwij ćwiczenia i skontaktuj się z lekarzem! Zachęcam do zapoznania się z broszurą przygotowaną przez WHO .
Inspiracje:
- https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/333818/WHO-EURO-2020-855-40590-54773-pl.pdf
- https://uzdrowisko-konstancin.pl/na-czym-polega-rehabilitacja-po-covid-19/
- Szrajda J. Długi Covid — patofizjologia i leczenie. Szrajda/JNNN 2021;10(2):77–81
