Choroba Zwyrodnieniowa Stawów
Ból, trzaskanie, deformacja obrysu stawu – tak kojarzy mi się choroba zwyrodnieniowa stawów. Czy można ją leczyć i co fizjoterapeuta ma z nią wspólnego? Spróbuję odpowiedzieć na te pytania.
Żeby mówić o leczeniu musimy najpierw poznać mechanizm kryjący się za zwyrodnieniem stawów. Jest to wynik działania czynników mechanicznych i biologicznych wytrącających z równowagi procesy niszczenia i syntezy chrząstki stawowej oraz podchrzęstnej warstwy kości i dotyczy wszystkich tkanek stawu. Najczęściej dochodzi do nadmiernego ścierania się chrząstki w stosunku do szybkości jej wzrostu. Mechanizm ten jest do pewnego stopnia fizjologiczny i nie należy się za bardzo przejmować słowami „Masz zmiany zwyrodnieniowe”, z wiekiem każdy z nas je ma od 20 roku życia!
Choroba objawia się morfologicznymi, biochemicznymi oraz biomechanicznymi zmianami komórek i macierzy pozakomórkowej. Zmiany te prowadzą do rozmiękania, włókienkowatości, owrzodzeń i ubytku chrząstki stawowej, stwardnienia i zagęszczenia podchrzęstnej tkanki kostnej oraz powstawania osteofitów i torbielek podchrzęstnych. Najczęstrzymi objawami choroby zwyrodnieniowej stawów są: ból stawów, bolesność uciskowa, ograniczenie zakresu ruchomości w stawie, trzeszczenia i niekiedy wysięki.
Leczenie
Leczenie choroby można podzielić na farmakologiczne i niefarmakologiczne. Nie ma jednoznacznie stwierdzonej przyczyny powodującej chorobę zwyrodnieniową stawów dlatego leczenie jest objawowe. Można wysnuć pewną hipotezę. Ponieważ we krwi osób chorych znajduje się duża ilość cytokin zapalnych (substancji informujących o stanie zapalnym w organizmie) zatem wszytkie czynniki podnoszące ilość cytokin zapalnych we krwi będą predysponowały do powstania choroby zwyrodnieniowej stawów. Jakie to są czynniki? Stres, przetworzone jedzenie, używki, mała ilość snu, nadwaga, niska aktywność fizyczna.
Leczenie niefarmakologiczne obejmuje przede wszystkim edukację pacjenta, psychoterapię, dietoterapię i wreszcie rehabilitację. W zakres rehabilitacji wchodzi fizykoterapia (wykorzystanie bodźców fizykalnych wytwarzanych przez wszelkiego rodzaju maszyny) i kinezyterapia (leczenie poprzez ruch).
Kinezyterapia
Najważniejsze jest dostosowanie aktywności fizycznej do pacjenta. Niezwykle istotna dla jest systematyczna aktywność fizyczna bo dzięki niej stawy są obciążane i odżywiane. W wyniku obciążania stawu dochodzi do zmian ciśnienia w obrębie płynu wewnątrzstawowego, które umożliwiają prawidłowe odżywienie chrząstki stawowej. Najkorzystniejszy jest trening siłowy jednak razem ze swoim terapeutom możesz dobrać aktywność, która będzie dla Ciebie najskuteczniejsza.
Fizykoterapia
Jest masa maszyn wspierających produkcję kolagenu w tkankach, działających przeciwbólowo, przeciwobrzękowo i przeciwzapalnie ale pytanie brzmi: Co wybrać?
W pierwszej kolejności wybrałabym zabieg, który działa globalnie, czyli Komorę Hiperbaryczną. Wpływ wysokiej ilości tlenu na organizm jest nieoceniony, pomaga w zmniejszeniu procesów zapalnych, poprawia metabolizm oraz powoduje przekrwienie tkanek.
Kolejnym narzędziem, które wykorzystuje się do wspomagania leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów jest laser. W naszej ofercie mamy Laser Wysokoenergetyczny 5 Chronic, który poprzez głęboką penetrację tkanek znacząco poprawia ich ukrwienie i poprawia zdolności regeneracyjne. Wspiera on także układ limfatyczny co przekłada się na zmniejszenie obrzęku. Pobudza tkanki do syntezy kolagenu co przekłada się na szybszą ich odbudowę.
Podsumowując fizjoterapeuci mają bardzo duży wpływ na przebieg leczenia choroby zwyrodnieniowej. Powtarzam jeszcze raz, najważniejsza w niej jest profilaktyka i edukacja i na pewno u nas w gabinecie możesz dowiedzieć się jeszcze więcej!
Inspiracje:
- https://podyplomie.pl/system/products/sample_pdfs/000/002/617/original/8_reumatologia_wyd2.pdf
- https://www.praktycznafizjoterapia.pl/artykul/choroba-zwyrodnieniowa-stawow-okiem-fizjoterapeuty
- Romanowski W, Zdanowska A, Romanowski M. Choroba zwyrodnieniowa stawów — aktualne standardy leczenia. Forum Reumatol. 2016, tom 2, nr 2: 52–57.
